Η Ξάνθη (κατά την Τουρκοκρατία: Ίσκετσε Ιξάντε (Παλαιά Ξάνθη), είναι μια πόλη της Θράκης στη Βόρεια Ελλάδα. Για το όνομα της πόλης υπάρχουν δύο απόψεις: Η πρώτη πως Ξάνθη ονομαζόταν μία από τις κόρες του Ωκεανού και της Τηθύας και η δεύτερη πως προέρχεται από μια αμαζόνα που είχε το όνομα Ξάνθη και βασίλευε τότε στην περιοχή.
Αξιοθέατα
ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ
Η Παλιά Πόλη της Ξάνθης βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ξάνθης αποτελώντας τον ιστορικό της πυρήνα.Η πόλη είναι χτισμένη μετά το 1829.Είναι η χρονιά που μεγάλοι σεισμοί καταστρέφουν πλήρως τον προηγούμενο οικισμό. Η πόλη οικοδομείται πάνω στα ερείπια και με πυρήνα τις εκκλησίες, που υπήρχαν μάλλον από την εποχή της βυζαντινής Ξάνθειας, όπως ονομαζότανε από την αρχαιότητα η πόλη της Ξάνθης.
Κατά τον 19ο αιώνα, η Ξάνθη αναφέρεται ως μια κωμόπολη των 8.000 κατοίκων, ήταν όμως οικονομικά ανθηρή και αυτό οφείλεται στον πλούτο από την καλλιέργεια, επεξεργασία, μεταποίηση και διακίνηση του καπνού και των προϊόντων του, αλλά και στην προνομιακή της θέση σε σημαντικούς εμπορικούς δρόμους.
Η πόλη είναι χτισμένη από Ηπειρώτες και Μακεδόνες μαστόρους, χαρακτηρίζεται από την δαιδαλώδη μορφή των λιθόστρωτων σοκακιών της και είναι γεμάτη λαϊκότροπες βαλκανικές κατοικίες, χάνια, μαγαζιά, τυπικές εκκλησίες της τελευταίας Οθωμανικής περιόδου αλλά ταυτόχρονα και δυτικότροπα νεοκλασικά μέγαρα των οποίων οι ιδιοκτήτες είναι έμποροι καπνού, κυρίως.
Η Παλιά Πόλη της Ξάνθης ως τόπος είναι μοναδικός. Είναι πολύτιμο πολιτιστικό κεφάλαιο για την σημερινή πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Θράκης και δεν θα υπήρχε, εάν το 1976 δεν ανακηρυσσόταν σε προστατευόμενο οικισμό.
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΞΑΝΘΗΣ
Tο Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης ιδρύθηκε από την Φιλοπρόοδο Ένωση Ξάνθης (ΦΕΞ). Λόγω του μικρού χώρου που κατείχε και επειδή υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εκθεμάτων επεκτάθηκε στα αρχοντικά του Κουγιουμτζόγλου και Καλούδη στις αρχές του 19ου αιώνα.
Ο εσωτερικός διάκοσμος υπογραμμίζει το αισθητικό-οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο των κατοίκων. Οι τοιχογραφίες του Μουσείου είναι του 1880, έργα Βαυαρών και Γερμανών.
Σε καθορισμένη διάταξη βρίσκονται τα γεωργικά εργαλεία, ανάλογα με την εποχή που χρησιμοποιήθηκαν. Ένας ολόκληρος θησαυρός καλαισθητικής παράδοσης, άρρηκτα δεμένος με το ιστορικό παρελθόν της πόλης. Επιδέξια σκαλισμένες κασέλες, που έκρυβαν ιερά κειμήλια, κοσμήματα, ασημένιες πόρπες, υφαντά, τσεβρέδες, φορεσιές Θρακιωτών-Σαρακατσάνων-Ποντίων.
Κάθε κομμάτι έχει μια ιδιαίτερη σημασία, γιατί το καθένα από αυτά που χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν έγινε πηγή έμπνευσης και στολίδι του σήμερα.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΒΔΗΡΩΝ
ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΣΤΟΣ
Ο ποταμός Νέστος είναι ένας από τους σημαντικότερους ποταμούς της Ελλάδας. Αποτελεί το φυσικό όριο μεταξύ Μακεδονίας και Θράκης. Η ροή του ποταμού, από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα μέχρι τις εκβολές, στο Θρακικό πέλαγος, δημιούργησε ένα πλήθος από διαφορετικούς βιότοπους που φιλοξενούν πληθώρα ειδών χλωρίδας και πανίδας όπου όμοιούς του δεν συναντά κανείς πουθενά στην Ευρώπη, ούτε σε ποσότητα αλλά ούτε και σε έκταση.
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΞΑΝΘΗΣ
Η Δημοτική Πινακοθήκη Ξάνθης παρουσιάζει σε μόνιμη έκθεση έργα ζωγράφων της Ξάνθης και διοργανώνει περιοδικές εκθέσεις.
Κτήριο λαϊκού Μακεδονικού χαρακτήρα από τα παλαιότερα κτίσματα της πόλης και πολύ αξιόλογο παράδειγμα του τύπου της συμμετρικής παραδοσιακής κατοικίας των μέσων του 19ου αιώνα.Στο εξωτερικό του, χαρακτηριστικά είναι τα σαχνισία του ορόφου.Εσωτερικά υπάρχει πλούσιος ξύλινος και ξυλόγλυπτος διάκοσμος με παραδοσιακά και λόγια στοιχεία.Εσωτερικά η διάταξη των δωματίων γίνεται κατά τυπικό τρόπο γύρω από την κεντρική σκάλα.Στο εσωτερικό υπάρχουν οροφογραφιές και διακοσμήσεις.
Η Πινακοθήκη φέρει το όνομα <Χρήστος Παυλίδης>. Η ονομασία δόθηκε προς τιμή του ζωγράφου της πόλης Χρήστου Παυλίδη, ο οποίος δώρισε 30 περίπου έργα του για την μελλοντική Πινακοθήκη. Μετά τον θάνατο του ζωγράφου, η κληρονόμος του Ζωή Παυλίδη, δώρισε και άλλους πίνακές του στην Πινακοθήκη.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΤΑΦΟΣ
Ο Μακεδονικός Τάφος έχει ανακαλυφθεί στις δεκαετίες του '50 βόρεια των Κομνηνών. Σύμφωνα με τους Αρχαιολόγους ο Τάφος χρονολογικά τοποθετείται στην χρονική περίοδο 200-150 π.χ. Είναι ο καλύτερα σωζόμενος και ο πιο εντυπωσιακός, από όσους έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα στη Θράκη.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας θα δείτε ταριχευμένα πάνω από 80 είδη πανίδας της Ξάνθης- από λύκους και αγριόγατες μέχρι όρνεα και αετούς.
ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΕΣ
Η περιοχή των καπναποθηκών, - ένα σημαντικό σε έκταση και αξία τμήμα της πόλης -, είναι συνδεδεμένη άμεσα με την οικονομική άνθηση της πόλης, σώζεται σε ικανοποιητικό βαθμό ως πολεοδομικός ιστός και ως κτηριακό απόθεμα και αποτελεί ένα από τα καλύτερα υφιστάμενα σύνολα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα. Τα κτήρια είναι δημιουργήματα του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα και αποτελούν έξοχα δείγματα αρχιτεκτονικής, ορισμένα από αυτά μοναδικά και για τον ευρωπαϊκό χώρο.
Οι καπναποθήκες ήταν χτισμένες στον κάμπο, στα νοτιοανατολικά της Παλιάς Πόλης, και αποτελούσαν ιδιαίτερη συνοικία, διαχωρισμένη σαφώς από την κεντρική περιοχή εμπορίου και την περιοχή κατοικίας της αστικής τάξης.
Η περιοχή βρισκόταν κοντά σε υπεραστικούς άξονες οδικής και σιδηροδρομικής (από το 1891) κυκλοφορίας και κυρίως κοντά στον άξονα που συνέδεε την Ξάνθη με τη Γενισέα. Σε χαμηλό υψόμετρο, συχνά πλημμυρισμένη και υγρή, ήταν ακατάλληλη περιοχή κατοικίας, ευνοϊκή όμως εξαιτίας της σύστασης του εδάφους της για την κατασκευή ημιυπόγειων χώρων, απαραίτητων στη λειτουργία των καπναποθηκών.
Σήμερα η περιοχή των καπναποθηκών βρίσκεται στις παρυφές του κέντρου, κοντά στην πλατεία Ελευθερίας και οριοθετείται από τις οδούς Δημοκρίτου, Μιχαήλ Καραολή, Ελπίδος, Μπρωκούμη, Γεωργίου Κονδύλη, Ναυαρίνου, Έλλης και Λευκίππου.
Τα κτήρια των καπναποθηκών που διασώζονται μέχρι το 1995, αθροίζονται σε 57, από τα οποία τα 27 ήταν εγκαταλειμμένα, ενώ τα 30 λειτουργούσαν με νέες χρήσεις (ως αποθηκευτικοί χώροι 9 κτήρια, ως εργαστήρια κυρίως επίπλων και κουφωμάτων 17 κτήρια, ενώ 5 απ’ αυτά στέγαζαν πολιτιστικές δραστηριότητες και δραστηριότητες αναψυχής).
Οι πρώτες καπναποθήκες εμφανίστηκαν μετά το 1860 και ήταν μονώροφες, υλοποιήθηκαν με παραδοσιακές μεθόδους και υλικά και βασίστηκαν στη χρήση τοπικών μορφολογικών στοιχείων και ορισμένες φορές νεοκλασικών μοτίβων. Ο κτηριακός όγκος αυτών των καπναποθηκών είναι συνήθως απλός, ορθογωνικός, με επίπεδες όψεις, διάτρητες από τα εν σειρά ανοίγματα, και επικαλύπτεται με απλή τετράριχτη στέγη.
Στο τέλος του 19ου αιώνα κτίστηκαν καπναποθήκες πολύ μεγαλύτερες από τις παλιότερες, ομοίως από ξύλο και πέτρα. Κύρια χαρακτηριστικά τους αποτέλεσε η συμμετρία στην οργάνωση της όψης και της κάτοψης, η αξονική προσπέλαση, ο τονισμός της κεντρικής εισόδου και η κυριαρχία της πρόσοψης, το αυστηρό γεωμετρικό περίγραμμα και η σαφήνεια του κτηριακού όγκου, το μεγάλο ύψος, το στηθαίο που αποκρύπτει την απόληξη της δίρριχτης στέγης και σχηματίζει συχνά ημικυκλικά ή τριγωνικά αετώματα.
ΠΑΖΑΡΙ ΞΑΝΘΗΣ
Μακρά η ιστορία του παζαριού της Ξάνθης, χάνεται στα χρόνια της οθωμανικής περιόδου. Ξεδιπλώνεται δε, μέσα σε πολλές και λεπτομερείς διηγήσεις των παλαιοτέρων καθώς και των ταξιδιωτών στη Θράκη, με τις πρώτες από αυτές να απαντώνται στον 15ο αιώνα.Μελετώντας τις μαρτυρίες, φαίνεται πως τα δομικά στοιχεία του παζαριού μέσα στους αιώνες παρέμειναν ίδια. Άλλαξαν κατά περιόδους τα είδη των εμπορευμάτων, καθώς υπήρξε περίοδος που λειτουργούσε ως ζωαγορά και άλλη ως αγορά των παραγωγών οπωροκηπευτικών. Άλλαξαν επίσης η ημέρα και η τοποθεσία, καθώς μέχρι το 1920 το παζάρι γινόταν στη σημερινή κεντρική πλατεία, κάθε Κυριακή.
To παζάρι της Ξάνθης είναι ένας από τους πιο σημαντικούς χώρους ανάπτυξης της υπαίθριας εμπορικής δραστηριότητας στη Βόρεια Ελλάδα. Προσελκύει όλο το χρόνο χιλιάδες επισκέπτες. Τουρίστες από τις βαλκανικές χώρες και κυρίως από τη γειτονική Βουλγαρία έρχονται όλο το χρόνο, ενώ ημερήσιες εκδρομές πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο από τους όμορους νομούς αλλά και γενικότερα από νομούς της Βόρειας Ελλάδος.
Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι, Αθίγγανοι, καθώς και παλιννοστήσαντες από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, αλλά ακόμη και αφρικανοί και κινέζοι συνυπάρχουν αρμονικά, δίδοντας στο παζάρι ένα ιδιαίτερο χρώμα, το οποίο δεν θα συναντήσει κανείς σε άλλες υπαίθριες αγορές.
Στους πάγκους τους θα βρούμε από οπωροκηπευτικά και κάθε λογής τρόφιμα, μέχρι χαλιά, κουβέρτες, είδη ένδυσης και υπόδησης, είδη οικιακής χρήσης και παιχνίδια.Το πολύχρωμο ψηφιδωτό συμπληρώνει η διαχρονικά σταθερή παρουσία των κατοίκων της περιοχής, αλλά και των τουριστών που συρρέουν από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, δικαιώνοντας και συντηρώντας τον μύθο γύρω από την μοναδική ατμόσφαιρα του παζαριού.
Η μεγάλη πλειοψηφία των Ξανθιωτών, θα περάσει από το παζάρι έστω και για μία βόλτα, χωρίς την πρόθεση να αγοράσει αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να μην ενδώσουν στον πειρασμό.
Ξανθιώτικο Καρναβάλι
Η Ξάνθη, θρακική πόλη στη γειτονιά των Βαλκανίων, όπου συνυπάρχουν διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες, έχει να παρουσιάσει δύο εορταστικούς θεσμούς που διοργανώνονται από τη Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης Ξάνθης (ΔΕΑΞ).
Ο θεσμός με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής είναι αυτός του Ξανθιώτικου Καρναβαλιού – Θρακικών Λαογραφικών Εορτών που ξεκίνησε το 1966. Γεννημένος σε μια εποχή αστικοποίησης και εκβιομηχάνισης – μια εποχή κρίσιμη σε θέματα οικονομικά αλλά και ζητήματα ταυτότητας-, έχει διαγράψει μια πορεία σαράντα και πλέον ετών, που πέρασε ποικίλες φάσεις εξέλιξης και μετάλλαξης φθάνοντας έως τις μέρες μας.
Το Ξανθιώτικο Καρναβάλι έχει να επιδείξει μια σειρά εκδηλώσεων γύρω από τη μουσική, το χορό και το θέατρο, εκθέσεις με εικαστικό ή άλλο περιεχόμενο, διαλέξεις, παρουσιάσεις βιβλίων και προβολές ταινιών. Στη διάρκεια των δύο αυτών εβδομάδων εκδηλώσεων στην πόλη της Ξάνθης πολύ σημαντική θέση κατέχει και μια άλλη μορφή κοινωνικής επιτέλεσης, το γλέντι, το οποίο συναντά κανείς σε πολλούς διαφορετικούς χώρους και μορφές.
Μέχρι και την δεκαετία του 1950 οι αποκριάτικες εκδηλώσεις που διοργανώνονταν στην Ξάνθη είχαν κυρίως λαογραφικό χαρακτήρα, με έντονα προβεβλημένα τα παραδοσιακά θρακιώτικα στοιχεία. Συμμετείχαν κυρίως χορευτικά συγκροτήματα και όλοι οι πολιτιστικοί σύλλογοι των τριών νομών της Θράκης και κάποιοι γειτονικών περιοχών.Οι κύριοι συντελεστές του Καρναβαλιού δεν είναι άλλοι από αυτόνομους συλλόγους που έχουν ιδρυθεί από παρέες με μεράκι για δουλεία χωρίς να έχουν κάποια επιδότηση από κάποιο δημόσιο όργανο. Το μόνο έσοδο προέρχεται από τις Γιορτές Παλιάς Πόλης που κάθε σύλλογος έχει κάποιο στέκι με φαγητά. Οι σύλλογοι είναι 34.
Οι εκδηλώσεις ξεκινούν 3 βδομάδες πριν την Μεγάλη Τεσσαρακοστή με την Τελετή Έναρξης. Από εκείνη την ημέρα ξεκινάει μια σειρά από εκδηλώσεις λαογραφικές στην Κεντρική πλατεία και στο Δημοτικό αμφιθέατρο. Την Τσικνοπέμπτη, στο χώρο της κεντρικής πλατείας, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις όπως η «Βραδιά Παραδοσιακών Γεύσεων» , όπου οι Λαογραφικοί Σύλλογοι της πόλης προσφέρουν εδέσματα, χορό και μουσική από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Οι εκδηλώσεις αυτές κορυφώνονται το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας όπου συρρέει πλήθος κόσμου. Το Σάββατο στην Κεντρική πλατεία γίνονται διάφορα πολιτισμικά δρώμεναΤο βράδυ του Σαββάτου διοργανώνεται η μικρή παρέλαση με αρχηγό τον Τσάρο. Την επόμενη μέρα ξεκινάει από την αρχή της πόλης η μεγάλη παρέλαση που καταλήγει στο Δημοτικό στάδιο Ξάνθης μετά από διαδρομή 3 χλμ.
Ο θεσμός κλείνει με την καρναβαλική παρέλαση και το έθιμο της καύσης του ομοιώματος του Τζάρου. Το έθιμο της καύσης του Τζάρου έφεραν πρόσφυγες από το Σαμακώβ της Ανατολικής Θράκης και αναβιώνει κάθε χρόνο από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού, ο οποίος βρίσκεται κοντά στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου της Ξάνθης. Η ονομασία «Τζάρος» προέκυψε από τον ιδιόρρυθμο ήχο (τζ,τζ,τζ) που δημιουργούσε η καύση του θάμνου.
Ο θεσμός κλείνει με την καρναβαλική παρέλαση και το έθιμο της καύσης του ομοιώματος του Τζάρου. Το έθιμο της καύσης του Τζάρου έφεραν πρόσφυγες από το Σαμακώβ της Ανατολικής Θράκης και αναβιώνει κάθε χρόνο από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού, ο οποίος βρίσκεται κοντά στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου της Ξάνθης. Η ονομασία «Τζάρος» προέκυψε από τον ιδιόρρυθμο ήχο (τζ,τζ,τζ) που δημιουργούσε η καύση του θάμνου.
Συγκοινωνίες
Σιδηροδρομικός Σταθμός Ξάνθης
Βρίσκεται στο τέρμα της οδού σιδηροδρομικού σταθμού. Καθημερινά υπάρχουν δρομολόγια για Θεσσαλονίκη Αθήνα και Αλεξανδρούπολη. Μπορείτε να μάθετε τα δρομολόγια επικοινωνώντας με το σταθμό.
25410-22581
ΚΤΕΛ Ξάνθης
Βρίσκεται εδω και μερικά χρόνια σε καινούριο σταθμό που έχει την δυνατότητα να εξυπηρετήσει περισσότερο αριθμό επιβατών με μεγάλη άνεση. Υπάρχουν υπεραστικά δρομολόγια για όλη την Ελλάδα καθώς επίσης και για τα περίχωρα και τα χωριά της πόλης.
25410-22684
Αεροδρόμιο Χρυσούπολης ¨Μέγας Αλέξανδρος¨
Βρίσκεται στην Χρυσούπολη Καβάλας Νοτιοδυτικά της Ξάνθης σε απόσταση 35 χιλιομέτρων από την πόλη της Ξάνθης.
25910-23601
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου